WSTĘP
Nazwisko jest mianem noszonym przez człowieka w sposób tak oczywisty, że na co dzień nie odczuwa się jego wartości. Jednakże to dzięki niemu nie jesteśmy anonimowi. Bywa, że stanowi dla użytkowników cenne dziedzictwo, jakąś niematerialną wartość dziedziczoną po przodkach, może również nierzadko powiedzieć coś o korzeniach rodziny. Zwykle wraz ze zmianą stanu cywilnego, kobiety zmieniają również nazwiska, więc warto jest poznać etymologię rodu, do którego człowiek należy.
Kwestia funkcjonowania nazwisk w języku polskim wzbudziła we mnie zainteresowanie, kiedy miałam do czynienia z odmianą nazwisk polskich i zapisem formy oryginalnej nazwisk obcego pochodzenia, ponieważ w moim języku ojczystym ostatni punkt nie istnieje.
Duże tempo przepływu informacji, związane ze wzrostem roli mediów, sprawia, że w praktyce językowej musimy używać coraz więcej nazwisk w różnych ich formach; stykamy się też z nimi bardzo często w tekstach obcego autorstwa, z czym nierzadko wiąże się konieczność oceny ich poprawności fleksyjnej. Ten stan rzeczy każe zwiększyć nacisk na perfekcyjne opanowanie odmiany nazw własnych, szczególnie osobowych. Tymczasem liczba i różnorodność nazwisk, pojawiających się choćby w obiegu prasowym, często działają na użytkowników języka paraliżująco – skala możliwości (a tym samym – wątpliwości) wydaje się tak duża, że powoduje uczucie zupełnego zagubienia, którego konsekwencją bywa nawet – wbrew przekonaniu – rezygnacja z odmiany.
Także istnieją różne i sprzeczne opinie dotyczące kwestii spolszczania lub pozostawiania nazwisk w formie oryginalnej. Wiele nazw własnych zostało spolszczonych już dawno i ta pisownia, niezależnie od tego, czy jest zgodna z zasadami transkrypcji lub transliteracji, czy nie, musi zostać zaakceptowana przez wszystkich użytkowników języka polskiego.
W trakcie pracy spróbuję znaleźć odpowiedzi na pytania:
• jakie jest pochodzenie nazwisk polskich?
• jakie są kategorię powstawania nazwisk polskich?
• czy nazwiska obcego pochodzenia powinny być spolszczane lub pozostawiane w formie oryginalnej?
• jak poprawnie odmieniać nazwiska?
• jakie znaczenie nazwisko ma we współczesności?
Moim celem więc jest analiza wszelkich kwestii dotyczących funkcjonowania nazwisk polskich i obcych w kulturze Polski. Biorąc pod uwagę stopień komplikacji form i odmiany nazwisk użycie ich musi być poprawnym.
…
